در بین آئینهاى اسلامى، برخى از عبادات هستند كه اصطلاحا خاصیت استینافى» دارند. استیناف یعنى از نو شروع كردن و دوباره آغاز كردن. اعمال و عبادات استینافى، اعمالى هستند كه به قدرى مهم، بافضیلت، خداپسندانه و مؤثر در اصلاح و تعالى فرد و جامعه هستند كه انجام دهنده آن عمل، مشمول لطف و عنایت ویژه الهى قرار مىگیرد و فَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا مَضَى» و یخْرُجُ مِنَ الذُّنُوبِ كَمَا وَلَدَتْهُ أُمُّهُ» مىگردد.
روى دیگر اعمال و عبادات استینافى، بُعد جبرانكنندگى است، یعنى وقتى عملى مشمول رضایت خاص خداى متعال قرار مىگیرد و كارنامه بندگى را پاك مىنماید، در حقیقت نقصانها و عقبماندگىهاى معنوى را هم پوششدهد و جبران مىكند.
نمونههایى از اعمال و عبادات استینافى در روایات
(1) محبت آقا امیرالمؤمنین علیه السلام
پیامبر اعظم صلى الله علیه و آله فرمودند: كسىكه على علیه السّلام را دوست داشته باشد، فرشتهاى از زیر عرش الهى او را چنین ندا مىكند: اى بنده خدا عمل را از نو شروع كن كه خداوند تمام گناهانت را آمرزیده است.» (مَنْ أَحَبَّ عَلِیاً نَادَاهُ مَلَكٌ مِنْ تَحْتِ الْعَرْشِ یا عَبْدَ اللَّهِ اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَكَ الذُّنُوبَ كُلَّهَا (فضائل الشیعة/ حدیث1)).
(2) كمك اقتصادى به نیازمندان
هر كس به اندوهگینى كه مالش را از دست داده، وام دهد و در پس گرفتن آن مراعات كند، عمل را از نو شروع نموده و گناهانش پاك شده است.» (مَنْ أَقْرَضَ مَلْهُوفاً فَأَحْسَنَ طَلِبَتَهُ اسْتَأْنَفَ الْعَمَل (وسائل الشیعة/ ج16/ ص344)).
(3) حج خانه خدا
امام صادق علیه السلام: بنده مؤمن، وقتى به قصد حج از خانهاش بیرون مىآید، خود و مركبش گامى برنمىدارند، مگر اینكه خداوند، حسنهاى براى او مىنویسد، گناهى را از او محو مىكند و درجهاى را برایش مىافزاید. و چون در عرفات وقوف كند، اگر گناهانش به اندازه دانههاى خاك هم باشد، چون برگردد، مثل روزى كه مادرش او را به دنیا آورده، پاك و بىگناه خواهد بود و به او گفته مىشود: اعمالت را دوباره از سر گیر.» (إنَّ العَبدَ المُؤمِنَ حینَ یخرُجُ مِن بَیتِهِ حاجًّا لا یخطو خُطوَةً و لا یخطو بِهِ راحِلَتُهُ إلّا كَتَبَ اللّهُ لَهُ بِها حَسَنَةً، و مَحا عَنهُ سَیئَةً، و رَفَعَ لَهُ بِها دَرَجَةً. فَإِذا وَقَفَ بِعَرَفاتٍ فَلَو كانَت لَهُ ذُنوبٌ عَدَدَ الثَّرى رَجَعَ كَما وَلَدَتهُ أُمُّهُ، فَقالَ لَهُ: استَأنِفِ العَمَلَ. (تفسیر العیاشی/ ج1/ ص100 ))
جالب است كه پیامبر اعظم صلى الله علیه و آله ضمن اینكه فرمودند: الجُمُعَةُ حَجُّ المَساكِینِ.» (حكم النبى الاعظم/ ج5/ ص311)؛ خاطرنشان فرمودند: آن كه نماز جمعه بگزارد، ثواب حجّى مقبول برایش منظور مىگردد و اگر نماز عصر را هم بخواند، پاداش عمره را هم مىبرد و اگر تا شب در جایش بماند، هرچه از خدا بخواهد، به او عطا مىكند. (مَن صَلّى الجُمُعَةَ كُتِبَت لَهُ حَجَّةٌ مُتَقَبَّلَةٌ، فَإن صَلّى العَصرَ كانَت لَهُ عُمرَةٌ، فإن یمسى فى مَكانِهِ لَم یسألِ اللّهَ شَیئا إلّا أعطاهُ أیاهُ. (همان))
(4) زیارت امام حسین علیه السلام
امام صادق علیه السلام: هر كس به قصد زیارت قبر حسین علیه السّلام از منزل خود خارج شود خداوند متعال به هر گامش حسنهاى در نامه عملش ثبت و گناهى از وى محو مىفرماید، تا اینكه به حائر برسد. فرشتهاى او را چنین بشارت مىدهد كه رسول خدا بر تو سلام مىرساند و پیام مىدهد كه عمل از سر گیر كه خداوند گناهان گذشته تو را ببخشود.» (مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ یرِیدُ زِیارَةَ قَبْرِ الْحُسَینِ بْنِ عَلِى إِنْ كَانَ مَاشِیاً كُتِبَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةٌ وَ مُحِى عَنْهُ سَیئَةٌ فَإِنْ كَانَ رَاكِباً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ حَافِرٍ حَسَنَةً وَ حَطَّ بِهَا عَنْهُ سَیئَةً حَتَّى إِذَا صَارَ فِى الْحَائِرِ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْمُفْلِحِینَ الْمُنْجِحِینَ حَتَّى إِذَا قَضَى مَنَاسِكَهُ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْفَائِزِینَ حَتَّى إِذَا أَرَادَ الِانْصِرَافَ أَتَاهُ مَلَكٌ فَقَالَ لَهُ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص یقْرِئُكَ السَّلَامَ وَ یقُولُ لَكَ اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَكَ مَا مَضَى (ثواب الأعمال/ ص91))
(5) روزهدارى ماه شعبان
هر كس سى روز از شعبان را روزه بدارد، جبرئیل از عرش او را ندا مىدهد كه اى فلان! اعمال خویش از سر بگیر كه گناهان گذشتهات را خداى عز و جل بخشید» (مَنْ صَامَ ثَلَاثِینَ یوْماً مِنْ شَعْبَانَ نَادَاهُ جَبْرَئِیلُ مِنْ قُدَّامِ الْعَرْشِ یا هَذَا اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ عَمَلًا جَدِیداً فَقَدْ غُفِرَ لَكَ مَا مَضَى وَ تَقَدَّمَ مِنْ ذُنُوبِكَ (روضة الواعظین/ ج2/ ص404)).
(6) خانوادهدارى
پیامبر صلى الله علیه و آله: هر مؤمنى كه غذا خوردن با فرزندان را دوست داشته باشد، فرشتهاى از زیر عرش، به او ندا مىدهد كه:اى بنده خدا! اعمالت را از نو شروع كن، كه خداوند، همه گناهانت را آمرزید.» (أیما مُؤمِنٍ یحِبُّ الأَكلَ مَعَ الأَولادِ، ناداهُ مَلَكٌ مِن تَحتِ العَرشِ: یا عَبدَ اللّهِ استَأنِفِ العَمَلَ، فَقَد غَفَرَ اللّهُ لَكَ الذُّنوبَ كُلَّها (تحكیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث/ ص233)
(7) توبه و ترك گناه در
امام صادق علیه السلام: هر كس در ، نافرمانى از خدا را ترك كند، خداوند، همه گناهان گذشته او را مىبخشد و به او مىگویند: عمل را از سر بگیر.» (مَن تَرَكَ مَعصِیةَ اللَّهِ لَیلَةَ الجُمُعَةِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ كُلَّ ما سَلَفَ فیهِ، وقیلَ لَهُ: استَأنِفِ العَمَلَ (بحارالأنوار/ ج89/ ص283))
(8) ذكر صلوات در روز جمعه
پیامبر صلى الله علیه و آله: هر كس در روز جمعه، از روى ایمان و براى رضاى خدا، بر من درود فرستد، كار را از نو آغاز كرده است.» (مَن صَلّى عَلَى یومَ الجُمُعَةِ إیمانا وَاحتِسابا، استَأنَفَ العَمَلَ (المحاسن/ ج1/ ص132))
نماز جمعه عامل پاكى جامعه
اما در بین عبادات استینافى، نماز جمعه بهدلیل اجتماعى بودنش و عمق تأثیر آن در راهبرى فكرى، فرهنگى و معنوى جامعه اسلامى اهمیت و جایگاه ویژه دارد. پیامبر اعظم صلى الله علیه و آله فرمودند: هر كس از سر ایمان و اخلاص و تقرّب به خدا، به نماز جمعه حاضر شود، اعمالش را از نو آغاز كند [خداوند به پاداش آن گناهان گذشتهاش را بیامرزد و نامه عمل جدیدى برایش باز كند]» (مَنْ أَتَى الْجُمُعَةَ إِیمَاناً وَ احْتِسَاباً اسْتَأْنَفَ الْعَمَل (من لا یحضره الفقیه/ ج1/ ص427)).
این روایت گویاى این حقیقت است كه نماز جمعه یكى از مهمترین عوامل پاكى و آرامش فرد و جامعه است. نماز جمعه، با دمیدن روح تازه معنویت و تقوا را در كالبد فرد و جامعه، جبرانكننده عقب افتادگى و كمبودهاى زندگى فردى و اجتماعى است. و چون نماز جمعه، محل شستشوى جانها و قلبها است، به همین عدم اتصال به این چشمهسار زلال و فرهنگساز، منجر به پیامدهاى سوء اجتماعى، فرهنگى و ى داشته و جامعه اسلامى را در معرض خطرناكترین چالش، یعنى بروز و ظهور پدیده نفاق و تقویت جریان منافقین قرار مىدهد. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله در این باره مىفرمایند: هر كس، از روى عمد و بدون علّت، سه نماز جمعه پیاپى را ترك كند، خداوند مُهر نفاق بر دل او مىزند.» (مَن تَرَكَ ثلاثَ جُمَعٍ مُتَعَمِّدا مِن غَیرِ عِلَّةٍ طَبَعَ اللّهُ على قَلبِهِ بخاتَمِ النِّفاقِ. (حكم النبى الاعظم/ ج5/ ص312)).#[ایجنا]
ریشه تاریخی اربعین/حضور جابر در کربلا/بازگشت اسیران/الحاق سرمطهر به بدن/راهپیمایی وانتفاضه اربعین
كه ,علیه ,لَهُ ,نماز ,» ,خدا ,را از ,نماز جمعه ,از نو ,و آله ,علیه و ,فَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ ,لَهُ استَأنِفِ العَمَلَ ,الْعَمَلَ فَقَدْ غَفَرَ ,اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَقَدْ
درباره این سایت